Πολιτίδης Χρήστος: Ακόμη μια γόνιμη παρέμβαση στο χώρο του Πολιτισμού εις την Πόλιν μας, από τον Ποντιακό Σύλλογο, όταν υπάρχει επικονίαση από καινοτόμο, παραγωγικό πνεύμα, οι Συλλογικότητες πηγαίνουν μπροστά.
Ο Σύλλογος επαναφέρει στη συλλογική συνείδηση, δρώμενα και έθιμα με παγανιστικές ρίζες ξεχασμένα. Ο Πολιτισμός δεν είναι τα τσουρέκια και τα πιροσκί μόνο.
Το έθιμο είναι δρώμενο γυναικών.... Σε μια άκρως Πατριαρχική κοινωνία, οι γυναίκες αναζητούσαν ρόλο και αυτές.
Ελπίζουμε να συνεχιστεί.
Ένα από τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα που γίνονταν στον Πόντο ήταν το καλάντισμα της βρύσης.
Σύμφωνα με το συγκεκριμένο έθιμο, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς, οι γυναίκες πήγαιναν στο πηγάδι του χωριού τους, κρατώντας στα χέρια τους δώρα, τα οποία όταν τα άφηναν έλεγαν την εξής ευχή: «Κάλαντα καλός καιρός και πάντα και του χρόνου». Αφού έλεγαν τη συγκεκριμένη φράση, έπαιρναν το καλαντόνερο, από το οποίο έδιναν να πιουν όσοι τους περίμεναν σπίτι και στη συνέχεια ράντιζαν την οικεία, την αυλή, τα χωράφια, τις αποθήκες και τα ζώα τους. Επίσης, τα κορίτσια έβρεχαν τα μαλλιά τους για να μακρύνουν.
Αυτό που έπερεπε να προσέχει το άτομο που θα έπαιρνε νερό, ήταν να μην γυρίσει να κοιτάξει πίσω, διότι υπήρχε κίνδυνος να αρρωστήσει ψυχικά και να μην μιλήσει σε κανέναν, διότι οι μάγισσες θα έκλεβαν τη φωνή του.
Το καλάντισμα της βρύσης γινόταν κυρίως από τις ελεύθερες κοπέλες, οι οποίες πρόσφεραν στην κυρά-πεγαδίστρα διάφορα φρούτα, ιδίως μήλα, με αντάλλαγμα να τους ανοίξει η τύχη και να είναι ευλογημένες: «Άμον τ’ ανοίγω το πεγάδ’, ν’ ανοίεται η τύχη μ’ κι άμον το τρέχ’ το νερόν να τρέχ’ και ευλοΐας».
Τα ελεύθερα παλικάρια του χωριού,όμως, τα οποία γνώριζαν το συγκεκριμένο έθιμο, κρυφοκοιτούσαν την όλη διαδικασία και μόλις έφευγαν οι κοπέλες, πλησίαζαν στη βρύση κι έτρωγαν τα φρούτα. Αυτός που έτρωγε το μήλο μιας συγκεκριμένης κοπέλας, θα την ερωτευόταν και θα την παντρευόταν, καθώς τότε πίστευαν πως γίνονταν κάποιες μαγικές ενέργειες:
Ανάθεμα π’ εκρέμιζεν το μήλον σο πεγάδιν,
το μήλον είχεν φάρμακον και το πεγάδ’ μαείας.
Μαεύ’ εμέν, μαεύ’ κι εσέν, μαεύ’ τοι δυ’ς εντάμαν.
Η κορ’ μαεύ’ ελλενικά, ρωμαίικα παλικάρια…
Σχόλια υποστηρίζονται από CComment