Αναρράχη Εορδαίας (Κοζάνης)

Εύη Κοβάτση

Καλή Κυριακή σε όλους!

Με αφορμή τις εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου Εορδαίας, συνειρμικά ο νους πηγαίνει και στις πολεμικές επανορθώσεις.

Πτολεμαΐς 1912 – Τούρκοι αιχμάλωτοι στους δρόμους της

Πολιτίδης Χρήστος – Ένα μικρό σχόλιο, επί της φωτογραφίας που ανήρτησε στην Ομάδα που διαχειρίζεται ο κ. Νικόλαος Κωτίδης "ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ ή ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ" https://www.facebook.com/groups/507456546900843 (Ξεκίνησα να γράψω ένα σχόλιο για την φωτογραφία στην Ομάδα και προέκυψε άρθρο).

Οι εικονιζόμενοι Τούρκοι είναι Πολίτες, προφανώς έχουμε μαζικές "συγκεντρώσεις" από τον Ελληνικό Στρατό, λόγω του φόβου των δολιοφθορών.

Σίγουρα εντός τους θα υπάρχουν και Σλαβόφωνοι με Βουλγαρική συνείδηση ή Σλαβόφωνοι που η γενικευμένη ψύχωση της εποχής τους πήρε και αυτούς μαζί.

Ενδεχομένως πολλοί από αυτούς, ήταν ή θα αποτελούσαν την Τουρκική Πολιτοφυλακή δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στον Ελληνικό Στρατό.

Πολλοί εξ αυτών εκτελεστήκαν την ώρα της σύλληψης, είτε από υπερβολικό ζήλο, είτε από ατύχημα, είτε από αντίδραση δική τους.

Ήτο μια Ιστορική εποχή, ρευτότητος εις τα βαλκάνια.

Οι Οθωμανοί προσπαθούσαν να συγκρατήσουν αυτά που είχαν καταλάβει πριν αιώνες.

Οι βαλκάνιοι να απελευθερωθούν.

Οι Εθνότητες των Βαλκανίων να προχωρήσουν σε Κρατογενέσεις.

Όλοι εναντίων όλων, με πρόσκαιρες συμμαχίες.

Μια εξαιρετικά βίαιη εποχή (τα γράφω σε πρόσφατο άρθρο μου με τίτλο Ο Στρατής Μυριβήλης στα Καϊλάρια (Πτολεμαΐδα) το 1912 και η "Ζωή εν Τάφω" https://ptolemais-post.gr/istoria-tis-poleos/9000-o-stratis-myrivilis-sta-kailaria-ptolemaida-to-2012-kai-i-zoi-en-tafo

Ο Στρατής Μυριβήλης στα Καϊλάρια (Πτολεμαΐδα) το 1912 και η "Ζωή εν Τάφω"

Ο Στρατής Μυριβήλης αυτοβιογραφούμενος με κριτικό πνεύμα γράφει για τα τα Καϊλάρια του 1912 που βρέθηκε εδώ ως στρατιώτης.

Είναι Νατουραλιστικός, οξύς, πικρός, αντιμιλιταριστικός, απολογητικός ο λόγος του.

Είναι μια εποχή απίστευτα βίαιη, νέα παιδιά, εικοσάρηδες βρίσκονται στα χαρακώματα, πεθαίνουν σωρηδόν και από τις δυο πλευρές, αίμα, καμένη σάρκα, σακάτηδες, νεκροί αυτές είναι οι εικόνες που ζει μαζί τους.

Ο Στρατής Μυριβήλης είναι διανοούμενος , επεξεργάζεται αυτά που ζει, θέτει ερωτήματα, αμφισβητεί, αλέθει τις εικόνες, παίρνει θέση σαν σκεπτόμενος άνθρωπος και όλα αυτά τα καταθέτει στο σπουδαίο λογοτεχνικό έργο "Η ζωή εν τάφω".

Το 1916 συμμετείχε στην έκδοση της εφημερίδας Ελεύθερος Λόγος, όργανο του κόμματος των Φιλελευθέρων, όντας ένθερμος οπαδός του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου κατατάχθηκε στο 4ο Σύνταγμα Αρχιπελάγους με το βαθμό του δεκανέα και πολέμησε στο μακεδονικό μέτωπο συμμετέχοντας στην πολεμική επιχείρηση της προκάλυψης του Μοναστηρίου. Από αυτήν την εμπειρία του στα χαρακώματα προέκυψε το πασίγνωστο βιβλίο του Η ζωή εν τάφω.

Κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία υπηρέτησε ως λοχίας στο Β' νοσοκομείο διακομιδής στο Εσκισεχίρ. Στις 28 Ιουνίου του 1920 παντρεύτηκε στο Εσκισεχίρ, την Ελένη Δημητρίου, από το Δεκελί της Μικράς Ασίας, ενώ την ίδια περίοδο γεννήθηκε και η πρώτη του κόρη, η Χάρις. Αργότερα απέκτησε άλλα δύο παιδιά, τον Λάμπη και τη Δροσούλα.

Με την εκκένωση της Μικράς Ασίας από τα ελληνικά στρατεύματα βρέθηκε για λίγους μήνες πρόσφυγας στη Θράκη και από κει επέστρεψε για να εγκατασταθεί μόνιμα στη Λέσβο μέχρι και το 1932. Αποστρατεύτηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1922 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού και παρασημοφορημένος με το ελληνοτουρκικό και ελληνοβουλγαρικό μετάλλιο της Νίκης ^[4].

Το 1923 εξέδωσε την πρώτη δική του εφημερίδα, την Καμπάνα, όπου πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες «Η Ζωή εν τάφω»

Από το 1936 και για τα επόμενα 3 χρόνια συνεργάστηκε με την σαφέστατα δεξιά εφημερίδα Η Εθνική. Την ίδια χρονιά, ενστερνίστηκε τις απόψεις και την πολιτική του Ιωάννη Μεταξά και έγινε φανατικός υπέρμαχος του καθεστώτος^[8]. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο θεωρήθηκε λάβρος αντικομμουνιστής^[9].

Παραθέτω ένα χειρόγραφο του Συγγραφέα (Αντιπολεμική λογοτεχνία _Συνέδριο του 1924), ο οποίος δεν ανήκε στον προοδευτικό χώρο αλλά ήταν πολέμιος αυτού.

Στο έργο η "Ζωή εν τάφω" εξιστορείται η φρίκη όχι μόνο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και κάθε πολέμου γενικότερα. Ο λοχίας του πεζικού Αντώνης Κωστούλας καταγράφει σε γράμματα-ημερολόγιο, που σκοπεύει να στείλει στην αγαπημένη του, τις εμπειρίες, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, κατά την περίοδο που αυτός πολεμάει στο Μακεδονικό Μέτωπο το 1917.

Δεν πρόκειται εδώ για την ηρωική διάσταση του πολέμου, αλλά για μια πραγματικότητα φρικιαστική. Είναι η φρίκη των χαρακωμάτων, έτσι όπως την έζησε ο συγγραφέας. Το αντιπολεμικό μήνυμα του έργου αναδεικνύεται μέσα από την ωμότητα της ρεαλιστικής περιγραφής, που χρησιμοποιεί τη φρίκη ως μέσο απώθησης και εξισώνει όλους τους ανθρώπους, φίλους και εχθρούς, κάτω από το βάρος της συντριβής της ανθρώπινης ύπαρξης. Από την άλλη, η αγάπη για τη ζωή, για τον άνθρωπο και το φυσικό του περιβάλλον θα παραμείνει ο συνεκτικός ιστός της σκέψης του και ολόκληρου του έργου του, το μόνο αντίδοτο, η μόνη ελπίδα απέναντι στον παραλογισμό του πολέμου.» ^[2]

ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ
110 Χρόνια ελεύθερη Πτολεμαΐδα από τον τουρκικό ζυγό...
Πόσα χρόνια ακόμη θα περιμένουμε για να απελευθερωθούμε και από το ζυγό της Κοζάνης;;;
Αλήθεια πόσα ακόμη χρόνια ραγιάδες - ραγιάδες των Καϊλαρίων;;;
15-10-2022
Ν.Χ.Κ.

Σχόλιο Πολίτη σε άρθρο του ptolemais-post με τίτλο "Πολιτίδης Χρήστος - Πτολεμαΐς 1912: “Η Απελευθέρωσις της Πόλεως από τον Τουρκικό ζυγό”

https://ptolemais-post.gr/istoria-tis-poleos/2145-ptolemais-1912-i-apeleftherosis-tis-poleos-apo-ton-tourkiko-zygo#!/ccomment-comment=139

Πτολεμαΐς 1912: “Η Απελευθέρωσις της Πόλεως από τον Τουρκικό ζυγό”

Ιστορεί ο Πολιτίδης Χρήστος

1912 λοιπόν.

Τεράστια η ροή των γεγονότων.

Λίγο νωρίτερα.

Ιούνιος του 1909, μπροστά στον φόβο πραξικοπήματος, η κυβέρνησις Δημητρίου Ράλλη επιτέθηκε στο Στρατιωτικό Σύνδεσμο με κύμα μεταθέσεων, καθώς και παραπομπή 12 αξιωματικών σε ανακριτικό συμβούλιο, προς απόταξη. 14 Αυγούστου 1909 με μια παράτολμη ενέργειά του, ο Θεόδωρος Πάγκαλος απελευθέρωσε τους κρατουμένους αξιωματικούς Κωνσταντίνο Σάρρο και Ταμπακόπουλο, προκαλώντας την οργή του Ράλλη. 28 Δεκεμβρίου 1909 αφίχθη στον Πειραιά ο Ελευθέριος Βενιζέλος και αμέσως άρχισε επαφές με τα μέλη του Στρατιωτικού Συνδέσμου, καθώς και με τους πολιτικούς αρχηγούς των κομμάτων. 1η Ιουνίου 1911 Η συζήτηση για το νέο σύνταγμα ολοκληρώθηκε σε 42 συνεδριάσεις της ολομέλειας της Βουλής, από τις οποίες ο Ελευθέριος Βενιζέλος συμμετείχε στις 41.

Η τραυµατική εµπειρία από την πολεµική περιπέτεια του 1897 επηρέασε δραµατικά την ανέλιξη της πολιτικής ζωής της χώρας σε όλα τα επίπεδα, προκαλώντας τριγµούς στα θεµέλια του συστήµατος διακυβέρνησης του τόπου.

Οι όροι της συνθήκης ειρήνης που είχε εσπευσµένα υπογραφεί, µε τη σωτήρια παρέµβαση των Μεγάλων ∆υνάµεων, στις 4 ∆εκεµβρίου 1897, αν και δεν ήταν καταστρεπτικοί σε σχέση µε το αποτέλεσµα του πολέµου , επέφεραν καίριες αλλαγές στην εσωτερική πολιτική πρακτική και στη διαµόρφωση της διπλωµατικής µεθοδολογίας.

Το στρατιωτικό κίνηµα στο Γουδί τον Αύγουστο του 1909, αποτέλεσε κυρίως την έκφραση της Εθνικής αντίδρασης στην παρατεινόµενη αδυναµία του κράτους να προωθήσει τις αλυτρωτικές διεκδικήσεις του έθνους.

Η επακόλουθη ανάρρηση του Βενιζέλου στην εξουσία, τελικού αποδέκτη και εκφραστή του µηνύµατος για την απαραίτητη πολιτική αλλαγή, θα σηµατοδοτήσει την επιτάχυνση της τελικής στρατιωτικής αναδιοργανωτικής προσπάθειας.

Κατά το έτος 1911 ολοκληρώθηκε η εκπαίδευση των παλαιότερων κλάσεων, επιταχύνθηκε η κατασκευή των οχυρωµατικών έργων στα Τέµπη, στη Λάρισα και στην Άρτα, τοποθετήθηκαν παραγγελίες για την προµήθεια πυροβόλων, πυροµαχικών και υλικού επιστρατεύσεως ύψους 45 εκατ. δραχµών, µετακλήθηκε γαλλική στρατιωτική αποστολή για την αναδιοργάνωση και την εκπαίδευση του στρατού υπό τον Ταξίαρχο Eydoux και αντίστοιχη αγγλική, υπό τον Ναύαρχο Lionel Grand Tufnell, για το ναυτικό.

Οι εκλογές της 28ης Νοεµβρίου 1910 αποτέλεσαν σηµείο καµπής για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Η πλήρης κατίσχυση του νεοπαγούς κόµµατος των Φιλελευθέρων, σε συνδυασµό µε την αποχή των παλαιών κοµµάτων από τις εκλογές, θα καταστήσει τον Βενιζέλο απόλυτο κυρίαρχο του πολιτικού σκηνικού και κοινοβουλευτικό «δικτάτορα».

Η προµήθεια νέου στρατιωτικού υλικού, η αποστολή Αξιωµατικών για µετεκπαίδευση στο εξωτερικό και η επίλυση θεµάτων που αφορούσαν την επετηρίδα και τη βελτίωση των οικονοµικών απολαβών των στελεχών αποτέλεσαν τον κορµό των άµεσων ενεργειών του νέου Πρωθυπουργού για την επιτάχυνση του έργου που είχε θέσει σε εφαρµογή ο προκάτοχός του και είχε συνεχίσει ο Στρατιωτικός Σύνδεσµος.

Έτσι αρχίζει η μεγάλη αλυτρωτική κινητοποίηση για την υλοποίηση του “ΣΧΕΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ”.

Ο Ελληνικός στρατός ξεκίνησε από τον Προφήτη Ηλία, το Μπουρνάζι του Τυρνάβου, το Ρεσένι και τη Μελούνα και πολύ γρήγορα κατέλαβε την Ελασσόνα και τη Δεσκάτη.

Βρέθηκε σύντομα μπροστά στα στενά του Σαρανταπόρου, στις “Σιδηρές Πύλες”, όπως τις λέγανε τότε και που οι Τούρκοι είχαν ετοιμάσει την πρώτη γραμμή άμυνας καθώς τις θεωρούσαν απόρθητες.

Την ίδια άποψη είχε και ο οργανωτής του Τούρκικου στρατού Γερμανός στρατηγός Φον Ντερ Γκολτς, που διάλεξε την τοποθεσία αυτή, επειδή ήταν φυσικό οχυρό και την ενίσχυσε με μόνιμες θέσεις πυροβόλων πρώτης γραμμής.

Οι Έλληνες άρχισαν να χτυπούν τις “Σιδηρές Πύλες” και συγχρόνως έκαναν μεγάλη κυκλωτική κίνηση στα όρια του σημερινού νομού Κοζάνης από τα χωριά Μόκρο (Λιβαδερό), Ράχοβο (Πολύραχο) και Μεταξάδες . Τα πρώτα τμήματα είχαν περάσει τις δασωμένες κορυφές αυτών των βουνών και μπορούσαν να βλέπουν την Κοζάνη .

5ης Οκτωβρίου 1912 . Η μάχη του Σαρανταπόρου υπήρξε θρίαμβος πραγματικός του ελληνικού στρατού. Οι Τούρκοι εγκατέλειψαν το Σαραντάπορο και τα Σέρβια, τα οποία έκαψαν.

Έτσι αποτραβήχτηκαν στα χωριά Κιτσελέρ (Βαθύλακο) και Τζιτζελέρ (Πετρανά). Ο ελληνικός στρατός προχωρούσε μεθοδικά για να προφταίνει τα προελαύνοντα μάχιμα τμήματα.

Εν αντιθέσει με τα Σέρβια, η Κοζάνη εγκαταλείφθηκε από τους Τούρκους αμαχητί. Πανικόβλητος ο κύριος όγκος της τούρκικης φρουράς της πόλης εγκατέλειπε τα όπλα, αρπάζοντας ψωμιά, τρόφιμα και κρέατα από φούρνους, μαγαζιά και κρεοπωλεία, σπάζοντας τις πόρτες τους.

9 Οκτωβρίου 1912 Μετά τη μάχη του Σαρανταπόρου, το τουρκικό επιτελείο συνεδρίασε και αποφάσισε να εγκαταλείψει την Κοζάνη. Κάποιος αξιωματικός του επιτελείου πρότεινε το βομβαρδισμό και την πυρπόληση της Πόλης, όμως την καταστροφή απέτρεψε ο συγκρατημένος Τούρκος Αρχιστράτηγος Ταχσίν πασάς, έχοντας με το μέρος του και τον αλβανικής καταγωγής Μουτίρ μπέη.

Οι Τούρκοι υπάλληλοι διατάχτηκαν να παραλάβουν τα αρχεία τους και ο κύριος όγκος του στρατού, όσος ήταν ακόμα συνταγμένος κινήθηκε προς τη Βέροια. Μόνο δύο τάγματα του στρατού σχεδόν διαλυμένα έφυγαν άτακτα προς τα Καϊλάρια (την Πτολεμαΐδα) και ανασυντάχτηκαν έξω από το χωριό Περδίκας με την φρουρά των Καϊλαρίων.

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΝΑΛΜΠΑΝΚΙΟΪ

Αφού κατέλαβε τα Καϊλάρια ο ελληνικός στρατός προχώρησε προς το Ναλμπάνκιοϊ.

Οι Τούρκοι εκεί είχαν σχηματίσει τάφρους κατά μήκος του δρόμου, για να οχυρωθούν και περίμεναν την ελληνική επίθεση.

Η Ελληνική εμπροσθοφυλακή προπορευόταν του κυρίως σώματος στο δρόμο Ναλμπάνκιοϊ – Σόροβιτς – Φλώρινα – Μοναστήρι. Εντοπίζοντας τον εχθρό, έκανε γενική έφοδο.

Οι Τούρκοι αμύνθηκαν σθεναρά και το πυροβολικό τους αποδεκάτιζε τους Έλληνες οι οποίοι δεν ήταν προφυλαγμένοι, ενώ οι Τούρκοι βρίσκονταν μέσα σε οχυρά. Παρόλα αυτά οι Έλληνες προχωρούσαν.

Η μάχη συνεχιζόταν με ανυποχώρητο πείσμα και από τις δύο πλευρές.

Οι Τούρκοι κάμφθηκαν γύρω στις 2 μ.μ. Στο πεδίο της μάχης εκτός από πλήθος νεκρών άφησαν δύο σημαίες και άφθονο στρατιωτικό υλικό.

Το Ναλμπάνκιοϊ παραδόθηκε.

Οι Τούρκοι έφυγαν προς τη Φλώρινα.

Οι Έλληνες στρατοπέδευσαν πριν το Σόροβιτς (Αμύνταιον).

Όταν ξημέρωσε, προχώρησαν προς το Σόροβιτς και τη Μπάνιτσα (βεύη) που ήδη είχαν εκκενωθεί και τα κατέλαβαν.

Υπολογίζεται πως στη μάχη Ναλμπάνκιοϊ 4 αξιωματικοί και 300 Έλληνες στρατιώτες υπήρξαν θύματα, ενώ πολλοί τραυματίστηκαν.

Οι Τούρκοι στις μάχες Καϊλαρίων και Ναλμπάνκιοϊ είχαν απώλειες 2.000 μαχητές περίπου.

Ώσπου ξέσπασε το περιλάλητο «ατύχημα Σόροβιτς» δηλαδή ο αιφνιδιασμός και η άτακτη υποχώρηση μιας ελληνικής μεραρχίας, της πέμπτης, που έκρινε την τύχη του Μοναστηρίου.

Ηταν ευτύχημα που η αιφνίδια επαφή των Ελλήνων και των Τούρκων έγινε τυχαίως, οφειλόταν σε έλλειψη κατόπτευσης και περιορισμένη αποτελεσματικότητα των προκαλύψεων.

Ετσι, ο συγκεντρωμένος ελληνικός στρατός, που ήταν πλέον στα πρόβουνα του κάμπου των Γιαννιτσών, μπόρεσε με ενίσχυση των πανικόβλητων από στοιχεία της 6ης και της 3ης Μεραρχίας να αποκαταστήσει την τάξη και την πειθαρχία στο δυτικό αυτό μέτωπο.

Αλλά το διδακτικό αυτό «ατύχημα» ήταν το τελευταίο εμπόδιο, με ατυχείς συνέπειες, στο δρόμο προς τη Θεσσαλονίκη…

Ο όρος «ατύχημα» παρουσιάζεται σε τηλεγράφημα του Βενιζέλου: «Αρχηγόν Διάδοχον Κιρτζαλάρ. Ενεκα ατυχήματος V μεραρχίας κρίνω επιβεβλημένον...».

Ο Κωνσταντίνος βρισκόταν στο Αδενδρο από τη 22α Οκτωβρίου, ενώ οι προφυλακές του ήδη από την 20ή, στο Σιδηροδρομικό Σταθμό. Μιλάμε για ελάχιστα χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, υποτιθέμενο στόχο της ελληνικής στρατηγικής, και όμως, το «ατύχημα» στοιχειώνει ένα νικητή στρατό. Τι συνέβη;

Η 5η μεραρχία, η λεγομένη «των Κρητών», υπό το συνταγματάρχη Ματθαιόπουλο, ανεβαίνοντας πάνω από το Αμύνταιο αντιμετώπισε τοπικά αποσπάσματα από βοηθητικά τμήματα Οθωμανών, μαζί με τοπικές δυνάμεις από χωριά και άρχισε να αμύνεται υπό κάποια σύγχυση.

Ο Ματθαιόπουλος, εκτιμώντας ορθά την κατάσταση και πιστεύοντας ότι μια καλή προέλαση είναι το καλύτερο φάρμακο για να ξεπεραστεί η αμηχανία μιας πορείας σε εχθρικό έδαφος, διέταξε προέλαση προς Μοναστήρι, αφού είχε την ορθή πληροφορία ότι ο εχθρός, δηλαδή τα ελαφρά σώματα αμυνομένων είχε διαρρεύσει προς Φλώρινα, ωστόσο δεν ήξερε ότι οι Σέρβοι είχαν νικήσει το 6ο Σώμα Στρατού της Αυτοκρατορίας, αλλά δεν το είχαν εκμηδενίσει. Και η ηττημένη στρατιά, από τρεις μεραρχίες τουλάχιστον, υποχωρούσε προς Αλβανία, μέσω του Κίρλι Ντερβέν.

Κανένας Ελληνας σύνδεσμος, κανένας Σέρβος σύνδεσμος δεν ειδοποίησε ή δεν ενημερώθηκε από το σύμμαχό του.

Αυτή η πασιφανής στραβομάρα διδάσκεται παγκοσμίως ως χαρακτηριστική περίπτωση να έχεις συμμάχους που δε συνεννοούνται! Με δυο λόγια, η 5η μεραρχία, ήδη ταραγμένη, συγκρούστηκε με τρεις μεραρχίες έξω από τη Βεύη.

Η ήττα ήταν μεγάλη, αλλά αυτό που υπέφερε ήταν το ηθικό των ανδρών. Η μεραρχία λέγεται ότι ανασυγκροτήθηκε στην Κοζάνη, αλλά οι ειδήσεις και οι δοξασίες είναι πολύ σοβαρότερες. Και μόνο το γεγονός πως η 5η μεραρχία είχε το ένα τρίτο των συνολικών απωλειών του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου δείχνει το μέγεθος του δράματος. Χαρακτηριστικά,

Η παράδοση του Μοναστηρίου στους Σέρβους ανέτρεψε μεγάλο μέρος των Ελληνικών ελπίδων. Η αντιστοιχία ήταν εμφανής με την απελπισία των Βουλγάρων, όταν έχασαν τη Θεσσαλονίκη.

Εάν η Θεσσαλονίκη ήταν η αναμφισβήτητη πρωτεύουσα της Μακεδονίας, το Μοναστήρι ήταν το κέντρο των Βλάχων και μία πελώρια έκταση έως τη Βοσκόπολη αλλά και τον πινδικό χώρο, κατοικημένη από Βλάχους που ήταν η ελπίδα των εκεί ελληνικών διεκδικήσεων, δεν είχε πρωτεύουσα. Οι Σέρβοι στο Μοναστήρι ήταν ελάχιστοι.

ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ

Κάπως έτσι αγαπητοί φίλοι συνετέθησαν τα γεγονότα της εποχής εκείνης και απελευθερώθηκε η ταλαίπωρη Πόλις (15 Οκτωβρίου 1912) στην οποίαν άπαντες συμβιώνουμε.

Η ιστορία δεν εξηγείται με παιάνες, ιδεολογήματα, και Τουρκοφάγους (του καναπέ) αλλά με Παιδεία.

Υ.Γ.

Είχε απόλυτο δίκιο ο Ελευθέριος Βενιζέλος με την επιμονή του και την διαταγή που έδωσε στον Βασιλέα Κωνσταντίνο για να στραφεί η Θεσσαλική Στρατιά προς ανατολάς διά την κατάληψιν της Θεσσαλονίκης.

Ας το αναφέρω και τούτο, στο δίκτυο υπάρχουν άπειρες φωτογραφίες από την απελευθέρωση της Πόλης Κοζάνης, ουδεμία της Πτολεμαΐδος, κύριε Δήμαρχε καλοί είναι οι χοροί και τα πανηγύρια, ας κάνουμε όμως επιτέλους ένα Ιστορικό Αρχείο της Πόλης μας….

Το Παλαιόν Πάρκον (Ανθόκηπος είναι το επίσημο όνομα του) της Πόλεως συνιστά ένα μόνιμο αγκάθι διά την ίδια.

Ανακοινώσεις επί ανακοινώσεων σε όλες τις Δημοτικές Αρχές.

Το χάλι παραμένει.

Το μεγαλειώδες σχέδιο που προείκαζαν τα φίλια ΜΜΕ της Δημοτικής Αρχής, "απεδείχθη τριφύλλι στα λιβάδια".

Το Παλαιόν Πάρκο θέλει επαγγελματίες σχεδιαστές και χρήματα, αντ' αυτού είναι έρμαιο στα χέρια Αντιδημάρχων και τότε και τώρα.

Σχέδιο θέλουμε και ορίζοντα, με βάση αυτά θα διαμορφώσουμε και τον περιβάλλοντα χώρο.

Και θα διαμορφώσουμε την εικόνα της Πόλεως.

Και έτσι θα διαμορφώσουμε το αποτύπωμα της, στον Πολιτιστικό  χώρο που ακουμπά η Πόλις.

Και έτσι θα διαμορφώσουμε το αποτύπωμα της πλάι στο αποτύπωμα των Πόλεων της Ελλάδος.

Και έτσι θα αναδιαρθρώσουμε οικονομικά τις επιχειρήσεις που το περιβάλλουν.

Αυτό που οραματίστηκε η Δημοτική Αρχή είναι τριφύλλι στα λιβάδια!!

Έστω είναι ένα βήμα!

Η εκδήλωσις όποιας ενέργειας, είναι θετική πάντοτε, μπρος στην νοσηρή αδράνεια.

Ήταν ένα πάρκο ξερό για πάνω από 15 χρόνια.

Τώρα έχουμε ένα Πάρκο ημίξηρο με φυτεμένο τριφύλλι.

Ημείς, οι αφελείς βόσκοντες, ευελπιστούμε τουλάχιστον να ποτίζεται του θερινούς μήνες.

Η Πόλις πενθεί και πάλι, ο Σάκης Πετκίδης έφυγε από την ζωή

Ένα κομμάτι ιστορίας δυστυχώς θα χαθεί, είναι λίγα αυτά που μπορώ να γράψω.

Ο Σάκης Πετκίδης ήταν γεννηθείς το 1955.

Πετκίδης Σάκης

Ηθοποιός

Σπουδές: Δραματική Σχολή Ρ. Πατεράκη. Βασικό στέλεχος του ΚΘΒΕ από το 1978 (αρχικά, συγκεκριμένα την περίοδο 1978-1984, στο Θέατρο Θράκης), έχει ερμηνεύσει βασικούς και πρωταγωνιστικούς ρόλους. Συνεργάστηκε με πολλούς και σημαντικούς σκηνοθέτες σε 70 περίπου έργα. Έλαβε μέρος σε πολλές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές.

Το 1976 ή 77 (υπάρχει μια σύγχυσις εδώ) μαζί με το Γιάννη Ραδουνισλή άνοιξαν το (Παλιό) Παμπ.

Αυτό ήτο το όνομα του, παλιό παμπ, έτσι το φωνάζαμε όλοι, διότι ήταν το πρώτο σε αυτό το στυλ μαγαζί συνεύρεσης και διασκέδασης.

Ήταν ένας πολύ ιδιαίτερος χώρος, θύμιζε σαλούν σε γούεστερν αλλά έφερνε και σε μπουάτ της εποχής.

Το χρώμα του ήταν κόκκινο, σε σημείο που να προκαλεί και να είναι σκάνδαλο για χουντικά ρετάλια που συνέχιζαν να υπάρχουν στα αστυνομικά τμήματα της εποχής, με εκβιασμούς καρφώματα και χαφιεδισμούς στους προοδευτικούς πολίτες.

Χαϊμαλιά, χαλιά, υφαντά, ένας πάγκος μακρόστενος, μικρά τραπεζάκια, σκοτεινό σχετικά περιβάλλον, ροκ μουσική και τζαζ, ήταν το μαγαζί που ακολούθησε την εποχή, αυτή το γέννησε άλλωστε, αριστερή αμφισβήτηση, αριστερές και ακροαριστερές τοποθετήσεις, ατέλειωτες συζητήσεις που αφορούσαν την υλοποίηση της επανάστασης, Διονύσης Σαββόπουλος, Τσε Γκε βάρα, περισπούδαστο ύφος νεοφώτιστων γκουρού, όλα αυτά είχαν το πρόσημο της ανατρεπτικής μουσικής, ήταν η μήτρα, που διαμορφώνε διαλεκτικά αλλά και διαμορφώνονταν.

Πάντα υπήρχε χαφιές σε κάποια γωνία του δρόμου, παρακολουθώντας τι γίνονταν.

Όλη η προοδευτική νεολαία ήταν θαμώνες του καταστήματος.

Το μαγαζί ήταν μικρό, με αδιαπέραστη την κάπνα, δυο πολύ γλυκές γωνίες για μεγάλες παρέες και άπειρο κόσμο εκτός, στο δρόμο, σε μπουλούκια και μόνους.

Αριστερά, αναρχισμός, μουσική αμφισβήτηση, μαρξιστικές αναλύσεις και υπαρξισμός.

Ήταν απίστευτα ζεστό και όμορφο!!!!.

Κορίτσια με ιδιαίτερη πρόζα και στο μπαρ οι δυο εμβληματικοί μπάρμαν της Πόλεως, ο Σταύρος ο Αγερίδης και ο αξέχαστος Σπύρος Σαββίδης.

Στην άκρη πάντα ο ο Σάκης με ένα μπουκάλι ΤΖΕΙ ΜΠΙ, στη γωνία του, χωρίς πολλές - πολλές κουβέντες.

Εντός του μαγαζιού αντρώθηκαν πολλοί, έκλαψαν πολλοί από έρωτα, δημιουργήθηκαν σχέσεις, μίση και ότι μπορεί να φανταστεί κάνεις.

Εκεί στράγγιζε ολόκληρη η πολιτική αμφισβήτηση της Πόλεως και η αυτό-οργανωμένη αντικουλτούρα.

Ήταν ο πολιτισμικός πνεύμονας της Πόλεως, σε μια εποχή απολύτου αστυνομεύσεως της ζωής, σε ολιστικό επίπεδο.

Όλοι πέρασαν από εκεί.

Σήμερα 60ρηδες, χάθηκαν τα μακριά μαλλιά, τα γένια, το σπινθηροβόλο πνεύμα, στους περισσότερους τουλάχιστον.

Η Αίγλη κράτησε περίπου μια 5ετία, ίσως κάτι λιγότερο.

Οι εποχές αλλάζουν και όλα ανατρέπονται.

Η οικογένεια Καλαϊτζόπουλων (Μάκης, Σίμος, Γιάννης) κάποια στιγμή κάπου στο 1981 φτιάχνει το Μπι – Μποπ (ακόμη ένα σπουδαίο μαγαζί) και μετακινείται ένας τεράστιος όγκος της πελατείας.

Εκεί έρχεται η παρακμή.

Τελευταίος μπάρμαν ήμουν εγώ, με φώναξε ο Σάκης, έβγαλε ένα παλιό τετράδιο, και μου είπε υπόγραψε, όπως και έκανα.

Εδώ κλείνουμε!!!!

Ένα κομμάτι της Ιστορίας της Πόλεως χάνεται μαζί με το φευγιό του Σάκη.

Καλό ταξίδι

Ευχαριστώ και τον Κωτίδη Νικόλαο για τη βοήθεια του

Γύρος Ναυτάκι (Ιστορία, Πολιτισμός, Γαστριμαργικές αναζητήσεις): Μας ταξίδευε με τις γεύσεις του στα πέρατα της γης!!!

Το πρώτο πράγμα που ερχόταν στο μυαλό ενός περιηγητή, ο οποίος διηγούνταν τις εμπειρίες του από την Πτολεμαΐδα ήταν ασφαλώς αυτό το μαγαζί.

Προσεγμένο, καθαρό, με γκουρμέ αναζητήσεις, εξαντλητική εργασία για να διασφαλιστεί η ποιότητα, σταθερότητα στη γεύση, και ένα πελατειακό κοινό ανεξάντλητο από όλες τις ηλικίες, όλα τα βαλάντια.

Ο πρεσβύτερος της οικογενείας πάντα σοβαρός, επίμονος, εργατικός και κιμπάρης στο χαρακτήρα, έχω την τύχη να τον γνωρίζω προσωπικά.

Η Ιστορία ξεκινά από το 1975.

Απέναντι από το παλιό Παμπ οι νεότεροι δεν το γνωρίζουν (θα αφιερώσω κάποια άρθρα) και επί της Πτολεμαίων με 25^ης Μαρτίου, κάποιος κύριος επονομαζόμενος Μανώλης Μοσχάκος άνοιξε εκείνο το μαγαζί, ήρθε σε επαφή με φούρναρη στον Άγιο Χριστόφορο και καθιέρωσε το γύρο με λαγάνα.

Το πρώτο βήμα ήταν αυτό.

Λίγο μετέπειτα, μάλλον κανά δυο χρόνια εμφανίζονται δυο αδέρφια και αγοράζουν το μαγαζί, φτιάχνουν πολύ ωραία πράγματα, εδώ πέρα έχω μνήμη και εγώ.

Το μαγαζί το πουλάνε σε 3 αδέρφια, είναι τα Ναυτάκια, οι οποίοι το απογειώνουν.

Το 1987 μετακομίζουν εκεί που είναι σήμερα και αφήνουν το παλαιό μαγαζί στην αδερφή τους, το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα, δεν γνωρίζω σε ποια ιδιοκτησία.

Το μαγαζί "Ναυτάκι" ενσωματώνεται στην κουλτούρα της Πόλεως.

Είναι κομμάτι της Πόλεως και της Ιστορίας της, κύριε Δήμαρχε βγάλτε μια ανακοίνωση, δεν στοιχίζει κάτι, και εσείς εκεί μέσα μεγαλώσατε, όπως όλοι μας.

Αυτόν που γνωρίζουν όλοι είναι ο Εμβληματικός κύριος Αντώνης.

Βέβαια η επιχείρησις πέρασε στα χέρια των παιδιών.

Κρατώντας την ποιότητα, το ύφος, τη σταθερότητα και την εκτίμηση στον πελάτη.

Δεν μιλώ με κολακείες, αυτά που γράφω απηχούν την πραγματικότητα, αλλιώς δεν θα τα έγγραφα καν.

Φαντάζομαι όταν κλείνουν εμβληματικές επιχειρήσεις που ήταν σήμα κατατεθέν της Πόλεως, το μέλλον είναι ζοφερό.

Ευχαριστούμε τα Ναυτάκια, όλα τα Ναυτάκια, που μας ταξίδεψαν τόσες δεκαετίες στα πέρατα της γης.

Να ευχαριστήσω θερμά, τον κ. Κωτίδη Νικόλαο που είναι η επίσημη ζωντανή Μνήμη της Πόλεως και κατά συνέπειαν ο βιβλιοθηκονόμος της, διά τις πληροφορίες που μου έδωσε.

Καλό ταξίδι στον Ξενοφώντα Νικολαΐδη – Τελευταίο υιό του Ανανία Νικολαΐδη

Συλλυπητήρια στην οικογένεια του και στην Εορδαία.

Αυτή η οικογένεια ήταν μέρος της ιστορίας και του πολιτισμού της Περιοχής μας.

Υπάρχει ένα ευρύτατο αρχείο σημειώσεων, δοκιμίων και σχολιασμών από τον Πατριάρχη της οικογένειας, τον Ανανία Νικολαΐδη που είναι αναξιοποίητο, το oποίον ανέλαβε ο Ποντιακός Σύλλογος Πτολεμαΐδος να το μεταφέρει σε ψηφιακή μορφή.

Ο Ξενοφών ήτο 93 ετών και ο μικρότερος υιός του Ανανία Νικολαΐδη.

Διετέλεσε Διευθυντής Τεχνικών Σχολών, αρκετά χρόνια ζούσε στην Αθήνα, εργάστηκε στη ΑΕΒΑΛ, σύμφωνα με πληροφορίες επάφθη από εκεί λόγω φρονημάτων.

Νομίζουμε πρέπει να γίνει μνεία από το Δημοτικό Συμβούλιο Εορδαίας.

Υ.Γ.

Κλείνει ένας ακόμη κύκλος στην Εορδαία και ανοίγει (ελπίζουμε) ένας κύκλος καταγραφής της Ιστορίας της.

Οι φωτογραφίες είναι από παλιότερο άρθρο του kozan.gr

Δημοσιεύτηκε από τον κ. Πουγαρίδη, αυτός είναι ο λόγος της παρεμβάσεως μου. https://e-ptolemeos.gr/plakentas-se-mpinga-gia-to-spiti-opou-apeviose-o-kapetan-foufas-monadiki-lysi-i-eksagora-gia-logous-ethnikou-symferontos-yparchei-kondyli-idi-ginontai-energeies-gia-ti-statikotita-tou-ktiriou/

Αυτά που έγραψε απηχούν την αλήθεια, η ερμηνεία τους είναι όμως διαφορετικό ζήτημα.

Στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο ο κύριος Μπίγκας επανέφερε το θέμα του "σπιτιού" (Ιστορικού χώρου που έπεσε ο Καπετάν Φούφας).

"Απευθυνόμενος στον Απών 'τα" κύριο Σωτηρόπουλο κάνει χρήση δυο χαρακτηρισμών.

Α. Αλλοπρόσαλλο

Β. Εκβιαστικό

Υπάρχει ένα ολόκληρο μακαρόνι με δολοπλοκίες και οικονομικούς βυζαντινισμούς  που συνθέτουν το πρόβλημα.

Το σπίτι ανήκει στον κύριο Σωτηρόπουλο, είναι ο γνωστός με την αφιλοκερδή του παρέμβαση για την δημιουργία προσχεδίου μελέτης για το τραίνο.

Ο κύριος Μπίγκας για δεύτερη φορά ξεχνώντας ότι είναι Δημοτικός Σύμβουλος με «χαρακτηρισμούς πεζοδρομίου» προσπαθεί να απαξιώσει τον κύριο Σωτηρόπουλο και να δημιουργήσει ψευδείς εντυπώσεις.

Ο κύριος Χαρακτσής για δεύτερη φορά σιώπησε, δεν τον επανέφερε στην τάξη, τόσο για τους απρεπείς χαρακτηρισμούς όσο και διά το ότι ο κύριος Σωτηρόπουλος δεν ήτο παρών να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Ο κύριος Μπίγκας είναι γαλαντόμος με τα χρήματα και την ακίνητη περιουσία των άλλων.

Βάζει πολύ εύκολα τη φαντασία του στις τσέπες των άλλων και εξάγει θησαυρούς.

Επίσης ο πατριωτισμός δε μετριέται σε στημένα βίντεο με πόσους κλαυθηρμούς  βγάζει κάποιος για να ανέβει το πατριωτόμετρο.

Κύριε Μπίγκα πατριώτης και εγώ δηλώνω ελάτε μα ανέβουμε στο καντάρι να δούμε ποιος είναι υπέρβαρος.

Είναι διαστρεβλωμένη η άποψη του κυρίου Μπίγκα, συνειδητά, να αποκομίσει πολιτική υπεραξία επιδιώκει.

Υ.Γ.

-Δεν υπάρχουν δύο σπίτια αλλά ένα.

-Δεν υπάρχουν δύο ιδιοκτήτες αλλά ένας και είναι ο κ. Σωτηρόπουλος.

-Το ακίνητο είναι ιστορικό και από την άποψη ότι είναι μνημείο Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής.

-Όταν προσπάθησαν πριν χρόνια να το πάρουν για ένα κομμάτι ψωμί το χαρακτήρισαν με τον συμβολαιογραφικό νεολογισμό: Όροφος μεθ’ υπογείου.

Επί της ουσίας είναι τριώροφο.

Εδώ είναι το άρθρο που έγραψα, πριν μερικούς μήνες, αναγράφεται όλο το ιστορικό.

https://ptolemais-post.gr/istoria-tis-poleos/6704-to-spiti-pou-epese-maxomenos-o-kapetan-foyfas-kai-to-adieksodo-gia-ti-dimiourgia-tou-mouseiou-makedonikoy-agona-i-efthyni-anikei-stous-aftodioikitikoys

Στις 19-07-2017 Σχολίαζα με αφορμή αυτή την φωτογραφία.

Έλεγχος του υπουργείου Πολιτισμού στο χώρο του εργοστασίου στη Ζάκυνθο

Στη Ζάκυνθο, βρέθηκε σήμερα 19/7/2017 η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη, προκειμένου να ελέγξει αν το παλιό εργοστάσιο της ΔΕΗ στην περιοχή Λαζαρέτα, στην πόλη της Ζακύνθου, πληροί τις προϋποθέσεις για τη στέγαση του αρχαιολογικού μουσείου.

Η κ. Βλαζάκη έφτασε στη Ζάκυνθο στον χώρο του παλιού εργοστασίου και έλεγξε όλο το οικόπεδο που βρίσκεται σε προνομιακή θέση, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης, απέναντι από τη θάλασσα.

Τις διαδικασίες που αφορούν στη συνεννόηση και συνεργασία του υπουργείου Πολιτισμού και της ΔΕΗ για το οικόπεδο, παρακολουθεί και ο υπουργός Δικαιοσύνης και βουλευτής Ζακύνθου, Σταύρος Κοντονής που έθεσε εξαρχής το θέμα και στις δύο πλευρές.

«Βρίσκομαι εδώ καθαρά διερευνητικά για τη θέση όπου οι φορείς της πόλης θα ήθελαν να δημιουργηθεί το νέο μουσείο.

Σε συνεννόηση με τον υπουργό κ. Κοντονή κάνουμε μια πρώτη αυτοψία. Ο χώρος είναι εξαιρετικός, δεν το συζητάμε και υπάρχουν πολλές προοπτικές. Όλα θα εξαρτηθούν από τις συνεννοήσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και τα οικονομικά δεδομένα» δήλωσε η κ. Βλαζάκη, ενώ στη συνέχεια τόνισε ότι «βασική δυσκολία είναι ο οικονομικός παράγοντας ενώ ένα καινούργιο μουσείο θέλει χρόνο για να ολοκληρωθεί».

Αυτό είναι ένα μικρό δείγμα φωτογραφιών για το τι έμεινε από το Βιομηχανικό Συγκρότημα της ΛΙΠΤΟΛ αλλά και τον ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ.

Όχι μόνο δεν πάρθηκε το σύνολο του λιγνίτη που επικαλούνταν τότε κάποιοι "φωστήρες μηχανικοί" και που το 2010 το τοπικό τμήμα του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας έλεγε ότι είναι ΑΣΥΜΦΟΡΟ ΤΟ ΓΚΡΕΜΙΣΜΑ ΤΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και του ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ, άφησαν το τμήμα αυτό μετά το γκρέμισμα μια τεράστια λακκούβα!!!!!

Και φυσικά με την βλακεία τους...ΓΚΡΕΜΙΣΑΝ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ / ΕΟΡΔΑΙΑΣ που ήταν ο ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ και το ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΤΗΣ ΛΙΠΤΟΛ....

Θα καταγραφούν : ΩΣ ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΗΣ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ / ΕΟΡΔΑΙΑΣ.

Ν.Χ.Κ.

....

Ο φάκελος του  Λογίου Ανανία Νικολαΐδη επιτέλους ανοίγει, με τις συντονισμένες προσπάθειες του Ποντιακού Συλλόγου της Πόλεως!

Πολύ σημαντική η συμβολή του εγγονού του, που παραχώρησε το Αρχείο.

Ο Ανανίας Νικολαΐδης ήτο ο πρώτος που έγραψε τη Συνοπτική Ιστορία της Πόλεως και εκεί παρέμεινε, δεν υπάρχει συνέχεια από κανέναν άλλο.

Η Προσπάθεια  με την διάσωση - διακίνηση αρχείου γέννησε  την εκδήλωση και αυτή έβαλε το θεμέλιο λίθο του οικοδομήματος καταγραφής της επιμέρους Ιστορίας του Προσφυγικού Ελληνισμού που εγκατεστάθη εις την Εορδαία.

Ασφαλώς η συνδρομή του Δήμου Εορδαίας είναι απαραίτητη και νομίζω είναι δεδομένη.

Με ένα μικρό βήμα ξεκινούν τα μεγάλα ταξίδια στη ζωή.